ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈၽေးႁၢႆႉ ယႃႈမဝ်းၵမ်
ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် …
ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၸွမ်းလူၺ်ႈၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ် (သၽႃႇဝ) ၵူၼ်းၼုမ်ႇသေ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁူႉၶႂ်ႈႁၼ်၊ မီးၵၢင်ၸႂ်ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းလႄႈ
ၵၢပ်ႈပၢၼ်ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ဢဝ်ၸဵမ်လႅၼ်းယႃႈ၊ ၼမ်ႉလဝ်ႈ (သူႇရႃႇ)၊ ယႃႈယႃဢၼ်ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းတူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉယုမ်ႇယမ်ႁၼ်ၽိတ်းဝႃႈလွင်ႈၵိၼ်လဝ်ႈ/ပီႇယႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ် “လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ”
(ၾိင်ႈထုင်း) ဢၼ်ၼိုင်ႈၵူၺ်းၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၵိၼ်လဝ်ႈ/ပီႇယႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ တိူဝ်းၼမ်မႃးယူႇ
ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ လွင်ႈၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းဢဝ်တၢင်းၵျေႃႇမူၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ
“ယႃႈမဝ်းၵမ်” မႃးယူႇယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းၼႆသေ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ လွင်ႈၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းဢဝ်တၢင်းၵျေႃႇမူၼ်ႈ
ၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႆႈတိတ်းၸပ်းယိၼ်ႉမၼ်းၵႂႃႇၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ယူႇယဝ်ႉ …
ၵွပ်ႈၼႆ “ယႃႈမဝ်းၵမ်” လႄႈ “ယႃႈယႃဢၼ်ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ်” ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၽေးႁၢႆႉ
လူင် ဢၼ်မီးဝႆႉယူႇၼႂ်းၵႄႈတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၶဝ်ယဝ်ႉၼႆ ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉႁူႉဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။
ပေႃးၸႂ်ႉတိုဝ်းမႅၼ်ႈ “ယႃႈယႃဢၼ်ၸၢင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈပၢႆးၸႂ်” သေ သမ်ႉႁွမ်းသွင်လူၺ်ႈဢမ်ႇပႃးလွင်ႈႁႄႉၵင်ႈသင်ၼႆၸိုင်
ၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈပႃးသၼ်ႇထေႇသေဢမ်ႇၵႃး ၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းပႃးတၢင်းပဵၼ်မိူၼ်ၼင်ႇ မႅင်း “ဢဵၵ်ႉဢၢႆႇၿီႇ” (HIV) ။
တၢင်းပဵၼ် “ဢဵတ်ႇ” (AIDS) လႄႈ “တၢင်းပဵၼ်တိတ်းတေႃႇ” လၢႆလၢႆလွင်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉယူႇယဝ်ႉ။
- ယွၼ်ႉဢူၺ်းၵေႃႉႁူၺ်းသူၼ်းလႄႈ (ဢမ်ႇၼၼ်) ယွၼ်ႉၶႂ်ႈမူၼ်ႈၶႂ်ႈသိူဝ်းလႄႈ
- (ဢမ်ႇၼၼ်)တႃႇႁႂ်ႈပဵၼ်ယႃႈယႃ လႄႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၸၢင်ႈဢဝ်ပူၼ်ႉလိူဝ်သေၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းယိၼ်ႉမၼ်းယူႇယဝ်ႉ။
ပၼ်ႁႃတိတ်းၸပ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း “ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈလွင်ႈတၢင်း” မၼ်းၸိုင်…
- ပၼ်ႁႃၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်း။
- ယုမ်ႇယမ် (ယိူင်ႈ) ၽိတ်း။ႁၼ်ပိူၼ်ႈႁဵတ်းလႄႈ ယိူင်ႈႁဵတ်းၸွမ်း။
- ယွၼ်ႉႁဵတ်းၵေႃႉဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈၽိတ်းလႄႈယွၼ်ႉယုမ်ႇယမ်ထၢင်ႇၽိတ်းဝႃႈ
လႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈမဝ်းၵမ်။ - ယွၼ်ႉယုမ်ႇယမ်ထၢင်ႇၽိတ်းဝႃႈလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းယႃႈမဝ်းၵမ်ၼၼ်ႉပဵၼ်လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းသႃႇၸႂ်ၼႆသေဢဝ်တိတ်းၸပ်းယိၼ်ႉမၼ်းပႅတ်ႈ။
ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်းၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈၸင်ႇလႆႈဢွၼ်ၵၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ “ယႃႈမဝ်းၵမ်” မႃး
ယူႇယဝ်ႉ။
ပေႃးၸႂ်ႉတိုဝ်း “ယႃႈမဝ်းၵမ်” ယဝ်ႉၸိုင် ၽွၼ်းၸႃႉဢၼ်တေပဵၼ်ၵိုၵ်းမႃးၸွမ်းၽၢႆႇလင်တႄႉ ပဵၼ်ၸိူဝ်း
တႂ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ ….
- ဢွၵ်ႇတေႃးသၸႂ်လမ်ငၢႆႈသေထိုင်တီႈလႆႈႁဵတ်းၽိတ်းမႅၼ်ႈတၢင်းၽိတ်းဢၼ်မၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ဢမ်ႇဝၢင်းၶႂၢင်ႉပွႆႇပၼ်လႆႈ။
ၸဵမ်ပၢႆးတူဝ်လႄႈပၢႆးၸႂ် ဢမ်ႇၽဵင်ႇၽဵၼ်ႈ။
ၵမ်းၼႆႉ … ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် …
“ယႃႈမဝ်းၵမ်” ၼႆႉ မၼ်းလီၵူဝ်ၵႃႈႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မုင်ႈမွင်းဝႃႈတေဢွၼ်ၵၼ်ၾၢင်ႉႁူႉမႅၼ်ႈယူႇ။
လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းတႄႉ ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ် ယႃႇပေၶႂ်ႈၸၢမ်း၊ ယႃႇႁႂ်ႈၸၢမ်းၸႂ်ႉတိုဝ်းမႅၼ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်းလႃႈ …
သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းမႅၼ်ႈ “ယႃႈမဝ်းၵမ်” ၸိုင် လိူဝ်သေၽွၼ်းၸႃႉဢၼ်ၵိုၵ်းမႃးၸွမ်းၽၢႆႇလင်ယဝ်ႉ
ၶူဝ်းၶွင်ဢၼ်ႁဝ်းဝႆႉၵႃႈၶၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃးၼႆ ယႃႇပေလိုမ်းၼႃႈ။