ၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈတူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၶဝ်

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ် …
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸိူဝ်းႁဝ်းပဵၼ်ပၢၼ် “သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ” လႄႈ ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ မီးၸႂ်ၶႂ်ႈႁူႉ
ၶႂ်ႈႁၼ်ၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းယူႇယဝ်ႉ။ဢၼ်ၶႂ်ႈယူႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ် “ၾိင်ႈတိုၼ်းပဵၼ်”
(သၽႃႇဝ) မၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇသႅၼ်းပၢၼ်ဢၼ်ၶႂ်ႈယိူင်ႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းၼၼ်ႉ“တူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်း”
ႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၼႆ ၸွင်ႇယၢမ်ႈဝူၼ်ႉမႅၼ်ႈတႅတ်ႈတႅတ်ႈတေႃးတေႃးယူႇႁႃႉ၊
ပေႃးတေလၢတ်ႈဝႃႈ “တူင်ႇဝူင်းႁိမ်းႁွမ်း” ႁဝ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ …

(1) ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ
တွၼ်ႈတႃႇႁၢတ်ႈႁၢႆးမၢဝ်ႇသၢဝ် သႅၼ်းပၢၼ် “သိၵ်ႉႁိၵ်ႉ”ဢၼ်ၶႂ်ႈယူႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းၼၼ်ႉ
“ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ” ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။“ဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈ” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ
ၸၢင်ႈပၼ် “လွင်ႈသူၼ်း/ၸၼ်ၸႂ်” ဢၼ်လီသေဢမ်ႇၵႃးၸၢင်ႈပၼ်ပႃး “လွင်ႈသူၼ်း/ၸၼ်ၸႂ်”ဢၼ်ဢမ်ႇလီၵေႃႈပဵၼ်လႆႈယူႇယဝ်ႉ။ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃးၸွင်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၸွမ်း ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉထတ်းသၢင်တူၺ်းလီလီယူႇယဝ်ႉ။ၽွင်းမိူဝ်ႈဝူၼ်ႉၼင်ႇၼၼ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉလွင်ႈႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈႁဝ်းသေ“ၽွၼ်းယွၼ်ႈ” ဢၼ်တေၵိူတ်ႇၵိုၵ်းမႃးၸွမ်းၽၢႆႇလင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉပႃးယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈႁဝ်း မႃးႁူၺ်းသူၼ်းႁဵတ်းလွင်ႈဢမ်ႇလီပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင် ၼင်ႇႁိုဝ်တေတွပ်ႇထဵင်လႆႈလူၺ်ႈဢမ်ႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်လူဝ်ႇလႆႈၵႅၼ်ႇၶႅင်ယူႇယဝ်ႉ။ တွပ်ႇထဵင်ၶေႃႈႁူၺ်းသူၼ်းၶဝ်ယဝ်ႉတႃႇႁႂ်ႈဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈႁဝ်း တေဢမ်ႇႁဵတ်းမႅၼ်ႈလွင်ႈဢမ်ႇလီၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈသူၼ်းတုမ်ပႃးၶဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ၸိူင်ႉၼႆၵွၼ်ႇ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ “ဢူၺ်းၵေႃႉလီ” ၼႆယဝ်ႉ။

(2) တၢင်းလိူၵ်ႈဢၼ်ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈ
ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းႁဝ်းၼၼ်ႉ လိူဝ်သေဢူၺ်းၵေႃႉဢူၺ်းသႄႈႁဝ်းယဝ်ႉ ယင်းမီးထႅင်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ႁဝ်းလႆႈၸႂ် (ပၼ်ဢဵၼ်ပၼ်ႁႅင်း)၊ ဢၼ်ႁဝ်းထၢင်ႇယႂ်ႇထႅင်ႈဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႃႉ၊ပေႃးၼၼ် တႃႇတေဢမ်ႇယိူင်ႈႁဵတ်းၽိတ်းၸွမ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။
ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း ယိူင်ႈၸွမ်း “ၸၢႆးငဝ်း/ၸိူင်း” ဢၼ်ႁဝ်းထၢင်ႇယႂ်ႇၼၼ်ႉသေ လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈၸွမ်းၼၼ်ႉၼႃႇ။

•  ပေႃးၼၼ် ထုၵ်ႇလီယိူင်ႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီယိူင်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဝူၼ်ႉ
  သေ လိူၵ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းလီလီယူႇယဝ်ႉ။
  လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉႁဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢၼ်မႂ်ႇလႄႈ ပၢႆးပိင်ႇၺႃႇဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈ
  ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇမေႃလိူၵ်ႈသေ ၸႂ်ႉတိုဝ်းႁႂ်ႈထုၵ်ႇမႅၼ်ႈယူႇယဝ်ႉ။
  (ပိူင်တႅၵ်ႈမၼ်း – ၸႂ်ႉတိုဝ်း “ဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼဵတ်ႉ” (Internet) သေ လိူၵ်ႈႁႃလဵပ်ႈႁဵၼ်းပိုၼ်ႉႁူႉ
  ပၢႆးႁၼ် ဢၼ်မီးၽွၼ််းလီၸိူဝ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ)

      လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း လူဝ်ႇမေႃထတ်းသၢင်တႅပ်းတတ်း လွင်ႈလီလွင်ႈၸႃႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

(3) ၵူၼ်းၼႂ်းႁိူၼ်းယေး

ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေးၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်တူင်ႇဝူင်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ လႄႈ ပဵၼ်ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းၼႆၼၼ်ႉ ယႃႇပေလိုမ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် တႃႇတေၵပ်းသိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇၵၼ်တင်း ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼၼ်ႉသေ ႁႂ်ႈပေႃးပဵၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းမူၼ်းဢၼ်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈလမ်ႇလွင်ႈတေႉတေႉ။

တူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူး တွၼ်ႈတႃႇၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းတႃယေးပေႃးတေမီးလွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇလူဝ်ႇလႆႈၶတ်းၸႂ်ႁိုဝ်၊

ပေႃးဝႃႈႁဝ်းႁၵ်ႉႁၵ်ႉႁွမ်ႁွမ်ၵၼ်သေယူႇသၢင်ႈသဝ်းၸွမ်း ၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်းပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်တေမီးၽွၼ်းလီတင်းၼမ်တင်းလၢႆယူႇယဝ်ႉ။သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်း မီးလွင်ႈပၼ်ႁႃမႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်၊
တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလူးယွၼ်ႉပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ၵုမ်ႉၸႂ်သဝ်ႈ၊
တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၵူၺ်းယဝ်ႉႁႃႉ?

သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ယွၼ်ႉပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ၵုမ်ႉၸႂ်သဝ်ႈ၊ တေၵုမ်ႇပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီယူႇၵူၺ်း ပေႃးဝႃႈၼႆၸိုင်် တေပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃသေဢမ်ႇၵႃး ပၼ်ႁႃၸၢင်ႈၵိူတ်ႇၵိုၵ်းၸွမ်းမႃးၽၢႆႇလင်ထႅင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းမီးလွင်ႈပၼ်ႁႃမႃး ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈဢမ်ႇထုၵ်ႇသူပ်းထုၵ်ႇၵႂၢမ်းၵၼ်၊ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ လွင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်လွၵ်းလၢႆးဢၼ်လီတီႈသုတ်းယူႇယဝ်ႉ။

ပေႃးၼၼ်ၵွၼ်ႇ ၸင်ႇၸၢင်ႈပဵၼ် ၼႃႈႁိူၼ်းဢၼ်သိူဝ်းမူၼ်ႈ လႄႈ ဢူၵ်းဢုၼ်ႇလွတ်ႈၽေး။
ပေႃးတူၵ်းၵမ်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇတႄႇၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းၵေႃႈ တေၵေႃႇသၢင်ႈၼႃႈႁိူၼ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ
ထုၵ်ႇလီလႆႈဝူၼ်ႉသၢင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉလူင်ႈၼႃႈယူႇယဝ်ႉ။

ဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်းၶဝ်ႁိူၺ်…
ၼင်ႇတူင်ႇဝူင်းလႄႈၵူၼ်းၼႂ်းၼႃႈႁိူၼ်းႁဝ်း လမ်ႇလွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇၸၢတ်ႈပၢၼ်ႁဝ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉၼၼ်ႉ
ယိူင်းဢၢၼ်းၸၢတ်ႈပၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈႁဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လမ်ႇလွင်ႈယူႇတေႉတေႉ။